کامل‌ترین راهنمای انواع روش‌های فروش | ۴۰ مدل فروش موثر

اگر یک آشپز تازه‌کار باشید، بدون استفاده از دستور پخت، غذایی قابل قبول تهیه نخواهید کرد. دنیای فروش نیز از این قاعده مستثنی نیست. بدون بهره‌گیری از یک روش مشخص و اصولی، تلاش‌های فروش صرفاً ترکیبی تصادفی از اقداماتی خواهند بود که نتیجه مطلوبی به دنبال نخواهد داشت. فروش تنها یک مسیر خطی یا فرآیندی ثابت نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از مدل‌ها و رویکردهای متنوع است که هر کسب‌وکار باید متناسب با شرایط بازار، ویژگی‌های مشتریان و اهداف خود، بهترین روش را انتخاب و اجرا کند. بهره‌گیری از یک متدولوژی فروش مناسب، گامی ضروری برای دستیابی به موفقیت پایدار در بازار رقابتی امروز است.

تفاوت فرایند فروش با روش فروش چیست؟

تفاوت فرایند فروش با روش فروش در نقش و کاربرد آن‌ها در مسیر فروش نهفته است. فرایند فروش (Sales Process) به مجموعه‌ای از مراحل کلیدی مانند جذب مشتری، ارائه راه‌حل و نهایی‌سازی خرید گفته می‌شود که برای تبدیل سرنخ به مشتری باید طی شوند. در مقابل، روش فروش یا Sales Methodology چارچوبی است که مشخص می‌کند چگونه این مراحل را به بهترین شکل اجرا کنیم. اگر فرایند فروش را «چه مراحلی باید طی شود؟» بدانیم، روش فروش پاسخ می‌دهد که «چطور باید این مراحل را پیش ببریم؟». آشنایی با انواع روش فروش به کسب‌وکارها کمک می‌کند متناسب با نیازشان، کاراترین مسیر را برای افزایش فروش انتخاب کنند.

لیست کامل انواع روش‌های فروش

در دنیای امروز، فروش تنها به یک روش یا مسیر محدود نمی‌شود. هر کسب‌وکار برای موفقیت در فروش نیاز به انتخاب رویکردی دارد که با نوع محصول، ویژگی‌های مشتریان هدف، طول چرخه فروش و پیچیدگی تصمیم‌گیری آن‌ها هماهنگ باشد. به همین دلیل، روش‌های فروش بسیار متنوع شده‌اند؛ از فروش مشورتی و راهکارمحور گرفته تا تکنیک‌های نوین مبتنی بر داده یا شبکه‌های اجتماعی. درک این تنوع و انتخاب درست آن‌ها، نقشی کلیدی در افزایش نرخ تبدیل و رشد پایدار کسب‌وکارها ایفا می‌کند.

در ادامه، فهرستی کامل از انواع روش‌های فروش را مشاهده می‌کنید:

• فروش مستقیم (Direct Sales)؛
• فروش تلفنی (Telesales)؛
• فروش نمایشگاهی (Exhibition Sales)؛
• فروش داخلی (Inside Sales)؛
• فروش اینترنتی (E-commerce)؛
• فروش از طریق سئو و وب‌سایت (SEO-Based/Web-Based Selling)؛
• فروش سازمانی (Enterprise Sales)؛
• فروش مستقیم به مصرف‌کننده (DTC – Direct to Consumer)؛
• فروش تحریک‌کننده (Provocative Selling)؛
• فروش ترغیبی (Persuasive Selling)؛
• فروش احساسی (Emotional Selling)؛
• فروش رابطه‌ای (Relational Selling)؛
• فروش مشارکتی (Collaborative Selling)؛
• فروش با نماینده یا توزیع‌کننده (Channel/Distributor Sales)؛
• بازاریابی شبکه‌ای (MLM – Multi-Level Marketing)؛
• فروش نمایشی (Demo Selling)؛
• فروش انبوه / عمده (Mass/Bulk Selling)؛
• فروش اشتراکی (Subscription-Based Selling)؛
• روش SPIN Selling؛
• روش Challenger Sale؛
• روش Consultative Selling (فروش مشورتی)؛
• روش Solution Selling (فروش راهکارمحور)؛
• روش MEDDIC (Metrics, Economic Buyer, Decision Criteria, Decision Process, Identify Pain, Champion)؛
• روش MEDDPICC (Metrics, Economic Buyer, Decision Criteria, Decision Process, Paper Process, Identify Pain, Champion, Competition)؛
• روش N.E.A.T. Selling (Need, Economic Impact, Access to Authority, Timeline)؛
• روش SNAP Selling؛
• روش Customer-Centric Selling (فروش مشتری‌محور)؛
• روش Inbound Selling (فروش درون‌گرا)؛
• روش Gap Selling؛
• روش Target Account Selling (TAS)؛
• روش Conceptual Selling؛
• روش Sandler Selling System؛
• روش Value-Based Selling (فروش ارزش‌محور)؛
• روش Command of the Sale؛
• روش SPICED Selling؛
• روش CHAMP Selling؛
• روش Signal-Based Selling؛
• روش Social Selling (فروش در شبکه‌های اجتماعی)؛
• روش SaaS Selling (فروش مبتنی بر علم و داده)؛
• روش Transactional Selling (فروش تراکنشی)؛
• روش Survey Approach (فروش مبتنی بر پرسشنامه)؛
• روش Premium Approach (ارائه هدیه یا ارزش افزوده)؛
• روش Referral Selling (فروش ارجاعی)؛
• روش Shock Approach (فروش با ایجاد شوک)؛
• روش Socratic (Question) Approach (فروش با تکنیک پرسشی)؛
• روش Product Approach (فروش محصول‌محور)؛
• روش Customer Benefit Approach (فروش مزیت‌محور).

هر یک از این روش‌های فروش را به‌صورت مختصر معرفی می‌کنیم تا دید کلی نسبت به آن‌ها داشته باشید. همچنین در مقالات جداگانه، هر روش را به‌طور کامل و تخصصی بررسی خواهیم کرد.

۱. روش مستقیم (Direct Sales)

فروش مستقیم به روشی گفته می‌شود که در آن محصول یا خدمت، بدون واسطه و مستقیماً به مشتری نهایی ارائه می‌شود. در این روش، فروشنده‌ها معمولاً از طریق جلسات حضوری، تماس تلفنی یا حتی فروش درب‌به‌درب، مستقیماً با خریدار ارتباط برقرار می‌کنند. این سبک فروش باعث ایجاد تعامل عمیق‌تر با مشتری شده و امکان پاسخ فوری به سوالات و رفع ابهامات را فراهم می‌کند.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• برندهای لوازم آرایشی، بهداشتی و محصولات خانگی
• شرکت‌های بیمه و خدمات مالی
• کسب‌وکارهای کوچک و محلی
• فروش شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای (MLM)

همپوشانی روش مستقیم فروش با سایر روش‌های فروش:

فروش مستقیم به دلیل ایجاد ارتباط انسانی قوی، برای محصولاتی که نیاز به توضیح یا نمایش دارند بسیار مؤثر است و می‌تواند نرخ تبدیل بالایی ایجاد کند.

۲. فروش تلفنی (Telesales)

فروش تلفنی نوعی از انواع روش فروش است که در آن فروشنده از طریق تماس تلفنی با مشتریان بالقوه یا مشتریان فعلی ارتباط برقرار می‌کند تا محصولات یا خدمات خود را معرفی و به فروش برساند. این روش، هزینه‌های فروش را نسبت به فروش حضوری کاهش داده و امکان دسترسی سریع به مشتریان در مناطق جغرافیایی مختلف را فراهم می‌کند.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت، تلفن و انرژی

کسب‌وکارهای SaaS و نرم‌افزاری

فروش دوره‌های آموزشی و مشاوره‌ای

فروشگاه‌های آنلاین با کمپین‌های تماس پیگیری

همپوشانی روش فروش تلفنی با سایر روش‌های فروش:

فروش تلفنی با استفاده از تکنیک‌های درست مکالمه و ایجاد ارتباط گرم و قابل‌اعتماد، می‌تواند به یکی از مؤثرترین ابزارهای فروش از راه دور تبدیل شود؛ به‌ویژه برای محصولات و خدماتی که نیاز به نمایش فیزیکی ندارند.

۳. فروش نمایشگاهی (Exhibition Sales)

فروش نمایشگاهی یکی از انواع روش فروش است که به فروش محصول یا خدمت از طریق حضور در رویدادهای تجاری، نمایشگاه‌ها یا همایش‌ها اشاره دارد. در این روش، کسب‌وکارها با ایجاد غرفه، به‌صورت مستقیم با مشتریان بالقوه تعامل می‌کنند و محصولات خود را به نمایش می‌گذارند. فروش نمایشگاهی فرصت بسیار مناسبی برای ایجاد لید، معرفی برند، و عقد قراردادهای بزرگ فراهم می‌کند.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

شرکت‌های فناوری و تجهیزات صنعتی

برندهای فعال در حوزه سلامت و پزشکی

صنایع غذایی و نوشیدنی

شرکت‌های خدمات B2B

همپوشانی روش فروش نمایشگاهی با سایر روش‌های فروش:

نمایشگاه‌ها فرصت بی‌نظیری برای برندسازی، جذب لیدهای باکیفیت و آغاز مذاکرات فروش جدی هستند، مشروط به آن‌که برنامه‌ریزی قبل، مهارت‌های ارائه در حین نمایشگاه، و پیگیری حرفه‌ای پس از رویداد به‌خوبی اجرا شوند.

۴. فروش داخلی (Inside Sales)

در دنیای فروش‌های امروزی که سرعت، مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه اهمیت دارد، فروش داخلی (Inside Sales) به‌عنوان روشی مؤثر و مدرن شناخته می‌شود. در این سبک، فروشنده بدون نیاز به دیدار حضوری، از طریق تماس تلفنی، ایمیل، ویدئوکنفرانس یا چت آنلاین با مشتری ارتباط برقرار کرده و فرایند فروش را تا انتها پیش می‌برد. این رویکرد امکان مدیریت همزمان چندین سرنخ، کاهش زمان چرخه فروش و بهینه‌سازی منابع را فراهم می‌کند.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

شرکت‌های SaaS و نرم‌افزارهای ابری

ارائه‌دهندگان خدمات آموزشی و مشاوره‌ای آنلاین

فروشگاه‌های B2B با چرخه فروش کوتاه یا متوسط

شرکت‌های بازاریابی دیجیتال و تبلیغات آنلاین

همپوشانی روش فروش داخلی با سایر روش‌های فروش:

فروش داخلی با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های ارتباطی و ابزارهای CRM، برای تیم‌هایی که به دنبال افزایش بهره‌وری، مقیاس‌پذیری فروش و کاهش هزینه‌ها هستند، انتخابی هوشمندانه به‌حساب می‌آید.

۵. فروش اینترنتی (E-commerce)

دیگر لازم نیست مشتریان برای خرید به فروشگاه بروند؛ فروش اینترنتی به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد کالاها و خدمات خود را به‌صورت ۲۴ ساعته و بدون مرز از طریق فروشگاه‌های آنلاین، مارکت‌پلیس‌ها یا اپلیکیشن‌ها عرضه کنند. در این روش، تمام مراحل—از مرور محصول تا پرداخت و دریافت کالا—کاملاً دیجیتال و بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام می‌شود.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

فروشگاه‌های خرده‌فروشی آنلاین

برندهای مد، زیبایی و لوازم خانگی

کسب‌وکارهای محصولات دیجیتال (مثل دوره‌های آموزشی، نرم‌افزارها)

فروشندگان کتاب، لوازم تحریر، کالاهای الکترونیکی و اسباب‌بازی

در فروش اینترنتی، استفاده هوشمندانه از تکنیک فومو (Fear of Missing Out) می‌تواند نرخ تبدیل را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. نمایش‌هایی مانند «تنها ۳ عدد باقی مانده»، «پیشنهاد ویژه فقط تا پایان امروز»، یا نوتیف‌هایی با مضمون «هم‌اکنون ۷ نفر در حال مشاهده این محصول هستند»، حس کمبود و فوریت ایجاد می‌کنند و مشتری را از تعویق در خرید بازمی‌دارند.

همپوشانی روش فروش اینترنتی با سایر روش‌های فروش:

فروش اینترنتی نه‌تنها باعث گسترش بازار در مقیاس ملی و جهانی می‌شود، بلکه فرصت بی‌نظیری برای تحلیل رفتار مشتری، شخصی‌سازی تجربه خرید، و به‌کارگیری تکنیک‌های روان‌شناختی مانند فومو برای افزایش فروش فراهم می‌سازد.

فروش از طریق سئو و وب‌سایت (SEO-Based/Web-Based Selling)

اگر مشتری شما خودش به‌دنبال راه‌حل می‌گردد، چرا در نتایج گوگل جلوی چشمش نباشید؟ در فروش مبتنی بر سئو و وب‌سایت، با تولید محتوای مفید، استفاده از کلیدواژه‌های مرتبط و بهینه‌سازی فنی، تلاش می‌شود تا ترافیک ارگانیک جذب و به فروش تبدیل شود. این روش، ستون فقرات فروش درون‌گرا (Inbound Sales) است.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

کسب‌وکارهای SaaS و خدمات حرفه‌ای

فروشگاه‌های اینترنتی کوچک و متوسط

شرکت‌های مشاوره‌ای و آموزشی آنلاین

برندهایی که می‌خواهند لید ارگانیک و کم‌هزینه جذب کنند

همپوشانی روش فروش سئو-محور با سایر روش‌های فروش:

فروش سئو‌محور یک راهبرد بلندمدت، کم‌هزینه و بسیار مقیاس‌پذیر برای جذب مشتریانی است که با هدف خرید در حال جست‌وجو هستند.

۶. فروش سازمانی (Enterprise Sales)

فروش سازمانی یا Enterprise Sales به فروش محصولات یا خدمات به شرکت‌های بزرگ و سازمان‌های پیچیده گفته می‌شود. این نوع فروش معمولاً شامل قراردادهای بزرگ، چرخه‌های فروش طولانی و تصمیم‌گیری چندمرحله‌ای با مشارکت چندین ذی‌نفع است. موفقیت در این سبک فروش به مهارت‌های عالی در مدیریت پروژه، تحلیل نیازهای مشتری و ایجاد راهکارهای سفارشی وابسته است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های نرم‌افزاری (SaaS) در مقیاس بزرگ؛
• ارائه‌دهندگان راهکارهای IT و امنیت سایبری؛
• شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مالی و بیمه سازمانی؛
• تولیدکنندگان تجهیزات صنعتی، پزشکی یا فناوری پیشرفته.

همپوشانی روش فروش سازمانی با سایر روش‌های فروش:

فروش سازمانی می‌تواند منجر به قراردادهای بسیار پرسود شود، اما نیازمند تخصص بالا، صبر و استراتژی دقیق در مدیریت روابط با مشتریان سازمانی است.

۷. فروش مستقیم به مصرف‌کننده (DTC – Direct to Consumer)

آیا برندتان می‌خواهد کنترل کاملی بر تجربه مشتری داشته باشد و در عین حال واسطه‌ها را حذف کند؟ فروش مستقیم به مصرف‌کننده (DTC) دقیقاً برای همین هدف طراحی شده است. در مدل فروش مستقیم به مصرف‌کننده، کسب‌وکارها محصولات یا خدمات خود را بدون نیاز به خرده‌فروشان، عمده‌فروشان یا توزیع‌کنندگان، مستقیماً به دست مشتری نهایی می‌رسانند. کانال‌های اصلی اجرای این مدل، فروشگاه‌های اینترنتی، اپلیکیشن‌های اختصاصی و فروشگاه‌های فیزیکی برند هستند.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

برندهای پوشاک، زیبایی و لوازم خانگی

کسب‌وکارهای مواد غذایی و نوشیدنی

شرکت‌های تولیدکننده محصولات سلامت و بهداشت

استارتاپ‌های نوآور که به دنبال حذف واسطه‌ها هستند

همپوشانی روش فروش DTC با سایر روش‌های فروش:

فروش DTC علاوه بر افزایش حاشیه سود و انسجام برندینگ، فرصت بی‌نظیری برای جمع‌آوری مستقیم داده‌های مشتریان فراهم می‌کند که برای بهبود محصول، خدمات و کمپین‌های بازاریابی آینده حیاتی است.

۸. فروش مویرگی (Direct Store Delivery / Intensive Distribution)

در صنایعی که تکرار خرید بالاست، حاشیه سود پایین است و رقابت بر سر در دسترس بودن محصول شکل می‌گیرد، فروش مویرگی یا Direct Store Delivery به‌عنوان یک روش فروش حیاتی مطرح می‌شود. در این مدل، کالاها مستقیماً از سوی تولیدکننده یا توزیع‌کننده، بدون واسطه یا از طریق شبکه‌های توزیع پرفشار، به تعداد زیادی خرده‌فروشی یا نقطه فروش ارسال می‌شوند.

تمرکز اصلی در فروش مویرگی، بر پوشش حداکثری بازار، حضور فیزیکی محصول در تمام نقاط مصرف، و سرعت توزیع است. این روش نیازمند نیروی فروش میدانی، لجستیک قدرتمند، و مدیریت منطقه‌ای دقیق است.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

برندهای صنایع غذایی و نوشیدنی

شرکت‌های تولیدکننده محصولات بهداشتی و مصرفی روزمره (FMCG)

برندهای دارویی OTC یا مکمل‌های سلامت

کسب‌وکارهایی که به‌دنبال نفوذ سریع به بازار از طریق فروشگاه‌های محلی هستند

همپوشانی روش فروش مویرگی با سایر روش‌های فروش:

فروش مویرگی اگرچه نیازمند زیرساخت گسترده است، اما در بازارهایی که تصمیم‌گیری خرید لحظه‌ای و از طریق دسترسی سریع انجام می‌شود، تضمینی برای دیده‌شدن، امتحان‌شدن و در نهایت خرید شدن محصول است.

۹. فروش تحریک‌کننده (Provocative Selling)

دگاهی اوقات مشتری حتی نمی‌داند که مشکلی وجود دارد. در چنین شرایطی، فروش تحریک‌کننده وارد می‌شود—روشی که در آن فروشنده به‌جای پاسخ به نیازهای آشکار، یک مشکل پنهان یا فرصتی ناشناخته را به مشتری گوشزد می‌کند. این سبک فروش بر ایجاد آگاهی، چالش‌برانگیزی ذهن خریدار، و ارائه راهکاری نوآورانه برای حل مشکلاتی تمرکز دارد که پیش‌تر اصلاً به آن فکر نشده بود.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

شرکت‌هایی که محصولات یا خدمات نوآورانه عرضه می‌کنند

کسب‌وکارهای حوزه فناوری‌های نوین، سلامت دیجیتال یا تحول دیجیتال

فروشندگان B2B در صنایع پیچیده با خریداران محافظه‌کار یا مقاوم به تغییر

همپوشانی روش فروش تحریک‌کننده با سایر روش‌های فروش:

فروش تحریک‌کننده زمانی بیشترین اثر را دارد که مخاطب در منطقه امن ذهنی خود گیر کرده باشد. این سبک، با جسارت و توانایی بالا در روایت‌گری، می‌تواند مشتری را از «بی‌تفاوتی» به «نیاز فوری به اقدام» هدایت کند.

۱۰. فروش ترغیبی (Persuasive Selling)

در فروش ترغیبی تمرکز اصلی بر متقاعد کردن مشتری از طریق منطق، شواهد و استدلال قوی است. فروشنده با بهره‌گیری از مزایای رقابتی محصول، ارائه مثال‌های واقعی، داده‌های آماری و تکنیک‌های اقناع، تلاش می‌کند ذهن تحلیلی مشتری را درگیر کند و او را منطقی به خرید سوق دهد. این سبک از فروش، بر پایه تفکر منطقی مخاطب بنا شده و نیازمند مهارت بالا در ساختن استدلال‌های مستدل، سازمان‌یافته و قابل دفاع است.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

شرکت‌های فناوری و نرم‌افزار (SaaS)

کسب‌وکارهای ارائه‌دهنده خدمات مالی و بیمه

فروشندگان B2B با مشتریان تحلیلی و منطقی

محصولاتی با ویژگی‌های فنی یا پیچیده

در این سبک، استفاده از استراتژی باندلینگ (ترکیب چند محصول یا خدمت در یک بسته پیشنهادی) می‌تواند جذابیت منطقی پیشنهاد را افزایش دهد. زمانی‌که مشتری متوجه شود خرید یک بسته، از نظر مالی یا عملکردی به‌صرفه‌تر از خرید تک‌محصول است، احتمال تصمیم‌گیری مثبت او بالا می‌رود. باندلینگ هوشمندانه در فروش ترغیبی، به استدلال فروشنده قدرت بیشتری می‌دهد و ذهن مشتری را به جای مقایسه قیمتی، به سمت ارزش نهایی هدایت می‌کند.

فروش ترغیبی یکی از بهترین رویکردها برای مذاکره با مشتریان منطقی و تصمیم‌گیرندگان تحلیلی است و در فروش‌هایی با چرخه خرید طولانی، نقشی کلیدی در پیشبرد تصمیم نهایی ایفا می‌کند.

۱۱. فروش احساسی (Emotional Selling)

فروش احساسی بر برانگیختن احساسات مشتری در تصمیم خرید تمرکز دارد. در این روش، فروشنده به جای تمرکز صرف بر ویژگی‌های فنی محصول، احساساتی مانند امنیت، غرور، آسودگی یا خوشبختی را در مشتری بیدار می‌کند. هدف، ایجاد یک پیوند عاطفی قوی بین مشتری و محصول یا برند است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• برندهای لوکس (مد، زیبایی، اتومبیل)؛
• کسب‌وکارهای گردشگری، هتلداری و تفریحی؛
• کمپین‌های بازاریابی اجتماعی یا خیریه؛
• محصولات یا خدماتی که هویت یا سبک زندگی را هدف می‌گیرند.

فروش احساسی می‌تواند وفاداری بلندمدت ایجاد کند و تجربه خرید را به یک خاطره مثبت تبدیل کند، هرچند نیازمند درک عمیق از روانشناسی مشتری است.

۱۲. فروش رابطه‌ای (Relational Selling)

در دنیایی که اعتماد کمیاب‌ترین سرمایه است، فروش رابطه‌ای بر پایه ایجاد روابط واقعی، پایدار و دوسویه با مشتریان شکل می‌گیرد. در این روش، فروشنده نه صرفاً یک ارائه‌دهنده محصول، بلکه شریک فکری و مشاور قابل‌اعتماد برای مشتری محسوب می‌شود. هدف این مدل نه فروش سریع، بلکه توسعه ارزش در بلندمدت و تقویت وفاداری مشتری است.

🔸 این روش فروش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

کسب‌وکارهای خدمات حرفه‌ای (وکالت، مشاوره، حسابداری)

فروشندگان تجهیزات صنعتی یا پزشکی با چرخه خرید طولانی

شرکت‌های B2B با قراردادهای بلندمدت

کسب‌وکارهای بیمه یا بانکداری خصوصی

همپوشانی روش فروش رابطه‌ای با سایر روش‌های فروش:

در فروش رابطه‌ای، هر تماس با مشتری، صرف‌نظر از خرید یا عدم خرید، سرمایه‌گذاری بلندمدت بر اعتماد و وفاداری است. ترکیب این رویکرد با باشگاه مشتریان حرفه‌ای، وفاداری را به مرحله‌ای فراتر از انتظار ارتقا می‌دهد و راه را برای افزایش فروش تکراری، بازخورد مستقیم و ارجاع‌های طلایی هموار می‌سازد.

۱۳. فروش مشارکتی (Collaborative Selling)

در فروش مشارکتی، فروشنده و مشتری به‌عنوان یک تیم عمل می‌کنند و راهکاری را با همکاری یکدیگر توسعه می‌دهند. این روش مستلزم گفت‌وگو، تبادل ایده و شناخت عمیق نیازهای واقعی مشتری است و بیشتر بر هم‌افزایی و ارزش مشترک تمرکز دارد تا فروش یک‌طرفه.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های مشاوره کسب‌وکار و فناوری اطلاعات؛
• کسب‌وکارهای مهندسی، طراحی یا معماری؛
• ارائه‌دهندگان راهکارهای سفارشی (مانند ERP یا CRM)؛
• استارتاپ‌هایی که به دنبال ساخت محصولات مطابق نیاز مشتری هستند.

فروش مشارکتی به خلق راهکارهای دقیق‌تر، جلب رضایت بیشتر مشتری و توسعه روابط تجاری پایدار منجر می‌شود.

۱۴. فروش با نماینده یا توزیع‌کننده (Channel/Distributor Sales)

در فروش با نماینده یا توزیع‌کننده، شرکت محصولات یا خدمات خود را به جای فروش مستقیم به مشتری نهایی، از طریق واسطه‌ها (نمایندگان، عمده‌فروشان یا توزیع‌کنندگان) به بازار عرضه می‌کند. این روش به شرکت‌ها اجازه می‌دهد دامنه فروش خود را گسترش دهند و در بازارهای جدید با هزینه کمتر حضور یابند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• تولیدکنندگان کالاهای صنعتی یا مصرفی؛
• شرکت‌های فناوری با محصولات سخت‌افزاری؛
• برندهایی که قصد ورود به بازارهای بین‌المللی دارند؛
• کسب‌وکارهایی که نیاز به شبکه گسترده فروش دارند.

فروش با توزیع‌کننده می‌تواند مقیاس‌پذیری فروش را بالا ببرد، اما نیاز به مدیریت دقیق روابط و حفظ کنترل برند دارد.

۱۵. بازاریابی شبکه‌ای (MLM یا Multi-Level Marketing)

در مدل بازاریابی شبکه‌ای، افراد علاوه بر فروش محصولات یا خدمات، می‌توانند افراد دیگری را نیز برای فروش جذب کنند و از فروش آن‌ها کمیسیون دریافت کنند. این ساختار چندلایه به رشد سریع شبکه فروش کمک می‌کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• کسب‌وکارهای فروش مستقیم محصولات زیبایی، سلامت یا مکمل‌ها؛
• شرکت‌های با محصولات مصرفی کوچک با حاشیه سود بالا؛
• برندهایی که به دنبال رشد سریع از طریق شبکه‌سازی فردی هستند.

بازاریابی شبکه‌ای می‌تواند نرخ فروش را با سرعت چشمگیری افزایش دهد، اما به شرطی موفق است که محصول واقعاً ارزشمند و ساختار پاداش‌دهی شفاف باشد.

۱۶. فروش نمایشی (Demo Selling)

فروش نمایشی بر ارائه‌ی عملی و عینی محصول یا خدمات به مشتریان بالقوه تمرکز دارد. با نشان دادن عملکرد واقعی، فروشنده تلاش می‌کند اعتماد مشتری را جلب کند، تردیدها را کاهش دهد و تصمیم خرید را تسریع نماید. این سبک از فروش، به‌ویژه زمانی مؤثر است که مشتری نیاز دارد تجربه‌ای ملموس از عملکرد، کیفیت یا کاربرد محصول داشته باشد.

🔸 این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

شرکت‌های فناوری (نرم‌افزارها، سخت‌افزارها)

تولیدکنندگان لوازم خانگی یا تجهیزات پزشکی

استارتاپ‌هایی که محصول جدید و نوآورانه دارند

کسب‌وکارهایی که مزیت رقابتی در تجربه کاربری دارند

برای اثربخشی بیشتر در فروش نمایشی، استفاده از استراتژی FAB (ویژگی – مزیت – منفعت) توصیه می‌شود. فروشنده ابتدا ویژگی کلیدی محصول را معرفی می‌کند، سپس مزیت عملکردی آن را توضیح می‌دهد و در نهایت، منفعت ملموس برای مشتری را بیان می‌کند. این ساختار باعث می‌شود مخاطب نه‌فقط ببیند چه چیزی دارد نمایش داده می‌شود، بلکه دقیقاً درک کند چرا آن برای او مفید است.

فروش نمایشی در صورتی که به‌درستی طراحی و اجرا شود، می‌تواند نرخ تبدیل سرنخ به مشتری را به طرز محسوسی بالا ببرد، به‌ویژه در بازارهایی که نیاز به لمس و تجربه مستقیم، نقش حیاتی دارد.

۱۷. فروش انبوه / عمده (Mass/Bulk Selling)

در فروش انبوه یا عمده، هدف فروش مقادیر زیادی از یک محصول به یک یا چند خریدار است. این روش به‌جای تمرکز بر فروش تکی، با قیمت‌های رقابتی بر مقیاس بالا تکیه دارد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• تولیدکنندگان محصولات مصرفی (غذا، پوشاک، مواد اولیه)؛
• فروشندگان تجهیزات صنعتی یا ساختمانی؛
• کسب‌وکارهایی که با فروشگاه‌های زنجیره‌ای یا خرده‌فروشان بزرگ کار می‌کنند.

فروش عمده سودآوری را از طریق حجم بالا تضمین می‌کند، اما نیازمند مدیریت دقیق موجودی، قیمت‌گذاری و روابط تجاری قوی با خریداران است.

۱۸. فروش اشتراکی (Subscription-Based Selling)

در فروش اشتراکی، مشتریان به‌جای خرید یکباره، برای استفاده مداوم از محصول یا خدمت، مبلغی را به‌صورت دوره‌ای (ماهانه، سالانه) پرداخت می‌کنند. این مدل درآمدی پایدار و قابل پیش‌بینی ایجاد می‌کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• کسب‌وکارهای SaaS (نرم‌افزار به عنوان خدمت)؛
• پلتفرم‌های آموزشی آنلاین، استریمینگ یا سرگرمی؛
• ارائه‌دهندگان خدمات مالی، امنیت سایبری یا مراقبت‌های بهداشتی؛
• فروش کالاهای مصرفی با الگوی مصرف منظم (مثلاً مکمل‌های غذایی).

فروش اشتراکی باعث ایجاد جریان درآمد مکرر می‌شود، به بهبود حفظ مشتریان کمک می‌کند و ارزش طول عمر مشتری (LTV) را افزایش می‌دهد.

۱۹. روش SPIN Selling

روش SPIN Selling یکی از شناخته‌شده‌ترین و مؤثرترین روش‌های فروش در دنیاست که توسط نیل راکهام معرفی شده است. در این مدل، فروشنده به جای ارائه مستقیم محصول، از چهار نوع سؤال استفاده می‌کند: وضعیت (Situation)، مشکل (Problem)، پیامد (Implication) و نیاز به راه‌حل (Need-payoff). این سؤالات به مشتری کمک می‌کند تا خود به اهمیت مشکلش پی ببرد و تمایل بیشتری برای پذیرش راه‌حل پیشنهادی پیدا کند. SPIN Selling بیش از آنکه بر ویژگی‌های محصول تمرکز کند، بر درک دقیق نیازهای مشتری و هدایت او به سوی تصمیم خرید تمرکز دارد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌هایی که فروش‌های پیچیده و چرخه فروش طولانی دارند (مانند فروش B2B)؛
• سازمان‌هایی که نیاز به برقراری ارتباط عمیق و مشاوره‌ای با مشتری دارند؛
• کسب‌وکارهایی که محصولات یا خدمات گران‌قیمت یا چندمرحله‌ای ارائه می‌دهند؛
• فروشندگان حوزه فناوری، تجهیزات صنعتی، خدمات مالی و مشاوره‌ای.

استفاده از روش SPIN Selling می‌تواند باعث شود تیم فروش شما نه تنها فروش بیشتری داشته باشد، بلکه ارتباط قوی‌تر و پایدارتری با مشتریان ایجاد کند. این رویکرد، فروش را از یک گفت‌وگوی تبلیغاتی به یک فرایند حل مسئله مؤثر تبدیل می‌کند.

۲۰. روش Challenger Sale

روش Challenger Sale بر پایه این ایده استوار است که بهترین فروشندگان صرفاً به ایجاد روابط دوستانه اکتفا نمی‌کنند، بلکه مشتریان را به چالش می‌کشند و دیدگاه‌های جدیدی برای حل مشکلاتشان ارائه می‌دهند. در این مدل، فروشنده با ارائه بینش‌های تازه، کمک می‌کند مشتری نیازهای پنهان خود را شناسایی کند و تصمیم خرید آگاهانه‌تری بگیرد. سه مؤلفه اصلی این روش عبارتند از: آموزش (Teach)، شخصی‌سازی (Tailor) و کنترل فرآیند فروش (Take Control). Challenger Sale به فروشندگان یاد می‌دهد چگونه با هدایت گفت‌وگوها و ارائه ارزش واقعی، فرآیند تصمیم‌گیری مشتری را تسریع کنند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های فعال در بازارهای رقابتی با مشتریان حرفه‌ای و مطلع؛
• سازمان‌هایی که محصولات یا خدمات پیچیده و نیازمند آموزش دارند؛
• کسب‌وکارهایی که فروش‌های مشاوره‌ای و مبتنی بر راهکار ارائه می‌دهند؛
• فروش تیم‌های B2B با چرخه‌های خرید چندمرحله‌ای و تصمیم‌گیری گروهی.

استفاده از روش Challenger Sale می‌تواند جایگاه فروشندگان شما را از یک مشاور ساده به یک شریک استراتژیک ارتقا دهد، نرخ موفقیت فروش را افزایش دهد و مزیت رقابتی پایداری برای کسب‌وکارتان ایجاد کند.

۲۱. روش فروش مشاوره‌ای(Consultative Selling)

در روش فروش مشاوره‌ای یا Consultative Selling، فروشنده نقش یک مشاور را بر عهده می‌گیرد؛ به جای تمرکز بر محصول یا خدمات خود، ابتدا به‌طور دقیق به نیازها، چالش‌ها و اهداف مشتری گوش می‌دهد و سپس راه‌حل‌هایی متناسب با شرایط مشتری پیشنهاد می‌کند. در این رویکرد، برقراری ارتباط مؤثر، پرسیدن سؤالات هدفمند و درک عمیق از وضعیت مشتری، اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف نهایی در این روش، ایجاد ارزش برای مشتری و برقراری یک رابطه بلندمدت مبتنی بر اعتماد است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مشاوره‌ای، مالی یا فناوری؛
• کسب‌وکارهای B2B با محصولات یا خدمات سفارشی و قابل تنظیم؛
• سازمان‌هایی که بر فروش‌های مبتنی بر ارزش و ایجاد ارتباط بلندمدت تمرکز دارند؛
• شرکت‌هایی که با مشتریان آگاه و با انتظارات بالا سروکار دارند.

استفاده از روش Consultative Selling می‌تواند میزان رضایت و وفاداری مشتریان را افزایش دهد، چرخه فروش را بهینه کند و کسب‌وکار را به عنوان یک شریک استراتژیک در ذهن مشتریان تثبیت کند.

۲۲. روش Solution Selling

روش Solution Selling بر این اصل بنا شده که مشتریان به دنبال خرید یک محصول یا خدمت نیستند، بلکه به دنبال راه‌حلی برای مشکلات یا نیازهای خود هستند. در این روش، فروشنده ابتدا چالش‌ها، نیازها و اهداف مشتری را به‌طور دقیق شناسایی می‌کند و سپس با پیشنهاد یک راهکار جامع (که ممکن است ترکیبی از چند محصول یا خدمت باشد)، ارزش‌آفرینی می‌کند. تمرکز اصلی در Solution Selling روی درک عمیق وضعیت مشتری و ارائه پاسخی دقیق به آن است، نه صرفاً معرفی ویژگی‌های محصول.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های فناوری اطلاعات، نرم‌افزار و خدمات سازمانی؛
• ارائه‌دهندگان محصولات یا خدمات پیچیده با نیاز به سفارشی‌سازی؛
• کسب‌وکارهای فعال در فروش‌های مشاوره‌ای و پروژه‌ای؛
• شرکت‌هایی که با فرآیندهای خرید طولانی و تصمیم‌گیری چندمرحله‌ای سروکار دارند.

به‌کارگیری روش Solution Selling باعث می‌شود مشتریان احساس کنند دقیقاً راه‌حلی متناسب با نیازهای خود دریافت کرده‌اند، در نتیجه نرخ بستن قراردادها افزایش می‌یابد و رضایت و وفاداری مشتریان به کسب‌وکار شما بیشتر خواهد شد.

۲۳. روش MEDDIC

روش MEDDIC یکی از ساختارمندترین و دقیق‌ترین روش‌های فروش در حوزه فروش‌های سازمانی (B2B) است. در این رویکرد، فروشنده با پرسیدن سؤالات کلیدی درباره شاخص‌های موفقیت مشتری، تصمیم‌گیرندگان، معیارهای تصمیم‌گیری، فرآیند تصمیم‌گیری، شناسایی درد یا مشکل اصلی و یافتن قهرمان داخلی (فردی که از راهکار شما در داخل سازمان حمایت می‌کند)، سعی می‌کند شانس موفقیت در فروش را به طرز چشمگیری افزایش دهد. تمرکز MEDDIC بر روی شناخت عمیق از فرایند خرید مشتری و افراد تاثیرگذار در تصمیم‌گیری است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های فعال در فروش‌های پیچیده و چرخه‌های فروش طولانی (مثل فناوری‌های پیشرفته و نرم‌افزارهای سازمانی)؛
• کسب‌وکارهایی که محصولات یا خدمات گران‌قیمت و تخصصی عرضه می‌کنند؛
• تیم‌های فروش B2B که با چندین ذینفع در یک سازمان سروکار دارند؛
• شرکت‌هایی که نیاز به بهینه‌سازی نرخ تبدیل فرصت‌های فروش دارند.

استفاده از روش MEDDIC باعث می‌شود فرآیند فروش شفاف‌تر، هدفمندتر و قابل پیش‌بینی‌تر شود، در نتیجه نرخ موفقیت در معاملات بزرگ افزایش یافته و زمان صرف شده برای پیگیری فرصت‌های کم‌ارزش کاهش یابد.

۲۴. روش MEDDPICC

روش MEDDPICC نسخه تکامل‌یافته‌ای از MEDDIC است که دو مؤلفه «فرآیند کاغذبازی» (Paper Process) و «پیامدهای درد» (Implication of Pain) را به آن اضافه کرده است. این روش کمک می‌کند فروشنده نه تنها معیارهای موفقیت و فرآیند تصمیم‌گیری را به دقت درک کند، بلکه بداند مشتری برای رسمی کردن خرید (مثل قراردادها و فرآیندهای حقوقی) چه مسیری را طی می‌کند و پیامدهای حل‌نشدن مشکلاتش دقیقاً چیست. MEDDPICC عمق تحلیل در فرصت‌های فروش را بیشتر کرده و احتمال پیش‌بینی درست فروش را افزایش می‌دهد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های B2B با چرخه‌های فروش طولانی و چندمرحله‌ای؛
• فروش‌های بزرگ که مستلزم طی فرآیندهای حقوقی و اداری مفصل هستند؛
• کسب‌وکارهایی که نیاز به پیش‌بینی دقیق درآمد فروش دارند؛
• تیم‌های فروش فعال در بازارهای با تصمیم‌گیرندگان متعدد.

استفاده از MEDDPICC باعث می‌شود مدیریت فروش حرفه‌ای‌تر، دقیق‌تر و قابل اطمینان‌تر شود و فروشندگان بتوانند سریع‌تر فرصت‌های واقعی را از فرصت‌های کم‌ارزش تفکیک کنند.

۲۵. روش N.E.A.T. Selling

روش N.E.A.T. Selling بر چهار محور اصلی بنا شده: نیاز (Need)، تأثیر اقتصادی (Economic Impact)، دسترسی به مقام تصمیم‌گیرنده (Access to Authority) و زمان‌بندی (Timeline). در این مدل، تمرکز اصلی روی شناسایی نیازهای واقعی مشتری، تاثیر مالی این نیازها، تعامل با افراد تصمیم‌گیرنده و بستن معامله در بازه زمانی مناسب است. این روش به جای پرسش‌های کلیشه‌ای، گفت‌وگویی عمیق و هدفمند با مشتری ایجاد می‌کند و بر اهمیت درک واقعی مشکلات او تاکید دارد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• تیم‌های فروش که نیاز به بهینه‌سازی فرآیند ارزیابی فرصت‌ها دارند؛
• فروشندگانی که باید با مدیران سطح بالا مذاکره کنند؛
• کسب‌وکارهایی که فروش محصولات یا خدماتشان تاثیر اقتصادی ملموس دارد؛
• فروش‌های B2B که چرخه تصمیم‌گیری نسبتاً کوتاه دارند.

استفاده از N.E.A.T. Selling باعث می‌شود تیم‌های فروش بتوانند فرصت‌های باکیفیت‌تر را شناسایی کرده و انرژی خود را روی معاملات ارزشمندتر متمرکز کنند.

۲۶. روش SNAP Selling

روش SNAP Selling با این فرض شکل گرفته که مشتریان امروزی گرفتار، بی‌حوصله و محتاط هستند. در این روش، فروشنده باید فرآیند خرید را برای مشتری ساده (Simple) کند، خود را به عنوان یک منبع ارزشمند (INvaluable) معرفی کند، هم‌راستا (Align) با اهداف مشتری حرکت کند و روی اولویت‌های (Priorities) اصلی مشتری تمرکز داشته باشد. هدف SNAP Selling این است که در تصمیمات سریع و شلوغ مشتریان جایی باز کند و خرید را به تصمیمی آسان و منطقی تبدیل کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• تیم‌های فروش که با مدیران پرمشغله و تصمیم‌گیرندگان پرسرعت کار می‌کنند؛
• فروش‌های B2B با چرخه خرید کوتاه یا متوسط؛
• فروش محصولات یا خدماتی که مزیت اصلی‌شان سرعت پیاده‌سازی یا سهولت استفاده است؛
• بازارهایی با رقابت بالا که تمایز سریع اهمیت دارد.

با استفاده از SNAP Selling می‌توانید فرایند خرید را برای مشتری ساده و جذاب کرده، احتمال خرید فوری را افزایش دهید و در بازارهای رقابتی، سرعت تصمیم‌گیری مشتری را به نفع خود هدایت کنید.

۲۷. روش Customer-Centric Selling (فروش مشتری‌محور)

در روش Customer-Centric Selling، فروشنده به جای تمرکز بر محصول یا خدمات خود، کاملاً بر نیازها، اهداف و چالش‌های مشتری متمرکز می‌شود. در این مدل، فروشنده نقش یک مشاور را بازی می‌کند که به مشتری کمک می‌کند بهترین راه‌حل را متناسب با شرایط خودش انتخاب کند. تمرکز بر پرسیدن سوالات هدفمند، گوش دادن فعال و ارائه پیشنهاداتی است که به موفقیت مشتری منتهی شود، نه فقط به فروش بیشتر.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های B2B که فروش‌های مشاوره‌ای دارند؛
• کسب‌وکارهایی که روابط بلندمدت با مشتریان برایشان اهمیت دارد؛
• تیم‌های فروش فعال در بازارهای رقابتی با مشتریان آگاه؛
• فروش خدمات یا محصولات پیچیده که نیاز به سفارشی‌سازی دارند.

اجرای موفق Customer-Centric Selling باعث افزایش رضایت مشتری، وفاداری بلندمدت و نرخ بازگشت خرید می‌شود و برند شما را به عنوان یک شریک استراتژیک در ذهن مشتری تثبیت می‌کند.

۲۸. روش Inbound Selling (فروش درون‌گرا)

Inbound Selling بر جذب مشتریان از طریق تولید محتوای ارزشمند، آموزش‌دهنده و پاسخ‌گو به نیازهای آنان تمرکز دارد. در این روش، فروشنده به جای پیگیری سنتی، در زمانی که مشتری به دنبال راه‌حل است، وارد فرآیند می‌شود و با اطلاعات درست و به موقع، او را به سمت خرید هدایت می‌کند. هدف، هماهنگی کامل با فرآیند خرید مشتری و پاسخ به دغدغه‌های او پیش از برقراری ارتباط مستقیم است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌هایی با استراتژی بازاریابی محتوا قوی؛
• کسب‌وکارهای SaaS و محصولات دیجیتال؛
• فروش محصولاتی که خریداران قبل از خرید تحقیقات گسترده انجام می‌دهند؛
• کسب‌وکارهایی که به دنبال کاهش هزینه جذب مشتری هستند.

Inbound Selling به شما کمک می‌کند مشتریان علاقه‌مند و آگاه را جذب کنید، چرخه فروش را کوتاه‌تر کنید و ارتباطات انسانی و ارزشمندی با مشتریان بالقوه برقرار نمایید.

۲۹. روش Gap Selling (فروش بر اساس فاصله)

در روش Gap Selling، تمرکز اصلی روی شناسایی «فاصله» بین وضعیت فعلی مشتری و وضعیت مطلوب اوست. فروشنده با پرسیدن سوالات دقیق و تحلیل وضعیت، این فاصله را مشخص می‌کند و راه‌حل خود را به عنوان ابزاری برای پر کردن این فاصله ارائه می‌دهد. این مدل بر درک عمیق مشکلات مشتری و تأکید بر پیامدهای ادامه‌یافتن این مشکلات بدون تغییر تکیه دارد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش‌های B2B که با مسائل پیچیده و نیازهای سفارشی سروکار دارند؛
• تیم‌هایی که محصولات یا خدمات تحول‌آفرین ارائه می‌دهند؛
• کسب‌وکارهایی که نیاز به فروش راهکارهای استراتژیک دارند؛
• بازارهایی که تغییر وضعیت مشتری (نه صرفاً محصول) ارزش اصلی فروش است.

Gap Selling باعث می‌شود فروشندگان بتوانند ارزش واقعی محصولات خود را با تمرکز بر تغییر مثبت در وضعیت مشتری اثبات کنند و به جای رقابت قیمتی، بر اثرگذاری بلندمدت تکیه کنند.

۳۰. روش Target Account Selling (TAS)

روش TAS بر شناسایی، هدف‌گیری و تمرکز روی حساب‌هایی (شرکت‌هایی) که بیشترین پتانسیل درآمدی یا استراتژیک را دارند، بنا شده است. در این مدل، فروشندگان به جای دنبال کردن تمام سرنخ‌های ممکن، منابع خود را صرف فرصت‌هایی می‌کنند که ارزش بالاتری دارند. TAS مستلزم برنامه‌ریزی دقیق، شناخت عمیق از حساب هدف و ارتباط مؤثر با تمام ذینفعان کلیدی در آن حساب است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های B2B با فروش‌های بزرگ و پیچیده؛
• کسب‌وکارهایی که منابع فروش محدودی دارند و باید آن‌ها را بهینه تخصیص دهند؛
• تیم‌هایی که بر توسعه روابط بلندمدت با مشتریان کلیدی تمرکز دارند؛
• صنایع با چرخه‌های فروش طولانی و تصمیم‌گیرندگان متعدد.

Target Account Selling کمک می‌کند تا با تمرکز بر حساب‌های ارزشمند، نرخ موفقیت افزایش یابد، هزینه‌های فروش کاهش پیدا کند و روابط تجاری عمیق‌تر و سودآورتری شکل گیرد.

۳۱. روش Conceptual Selling

در روش Conceptual Selling، فروش به عنوان فرآیندی برای کمک به مشتری در خرید «راه‌حل یک نیاز» تعریف می‌شود، نه صرفاً یک محصول. این مدل بر کشف مفاهیم ذهنی مشتری درباره مشکلاتش متمرکز است و فروشنده با پرسش‌های برنامه‌ریزی‌شده، این مفاهیم را شناسایی و تحلیل می‌کند. در نهایت راه‌حل پیشنهادی باید دقیقاً با برداشت ذهنی مشتری از نیازهایش همخوانی داشته باشد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش محصولات یا خدماتی که نیاز به درک دقیق خواسته‌های مشتری دارند؛
• تیم‌های فروش در بازارهای پیچیده و راهکارمحور؛
• کسب‌وکارهایی که با مشتریان غیرقطعی و مردد سروکار دارند؛
• فروش پروژه‌های سفارشی یا مشاوره‌ای.

استفاده از Conceptual Selling باعث می‌شود فروشندگان بتوانند راهکارهایی دقیق‌تر و همسو با نگرش و نیاز مشتری ارائه دهند و نرخ موفقیت مذاکرات را به شکل قابل توجهی افزایش دهند.

۳۲. روش Sandler Selling System

روش Sandler Selling System ساختاری است که فروشنده را به عنوان یک مشاور قرار می‌دهد و به جای فروش مستقیم، بر شناسایی نیازهای پنهان مشتری، تحلیل انگیزه‌های خرید و ساختن اعتماد متمرکز می‌شود. در این مدل، فروشنده و خریدار در تعامل برابر و با هدف یافتن بهترین راه‌حل حرکت می‌کنند، به‌طوری‌که مشتری خودش به نتیجه خرید برسد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌هایی که محصولات یا خدمات گران‌قیمت و تصمیم‌گیری دشوار دارند؛
• فروش‌های B2B با نیاز به ایجاد رابطه مبتنی بر اعتماد و همکاری؛
• بازارهایی که خریداران تمایل به بررسی و مقایسه زیاد دارند؛
• کسب‌وکارهایی که فروش مشاوره‌ای انجام می‌دهند.

اجرای صحیح Sandler Selling System باعث می‌شود فروش از یک فرآیند فشارآور به یک گفتگوی طبیعی تبدیل شود و در نتیجه مشتریان احساس رضایت بیشتری از روند خرید پیدا کنند و احتمال بستن معاملات بیشتر شود.

۳۳. روش Value Selling

در Value Selling، تمرکز فروشنده بر این است که ارزش واقعی محصول یا خدمت برای مشتری را برجسته کند، نه صرفاً ویژگی‌های فنی یا قیمت آن را. این روش بر درک دقیق نیازهای مشتری و ترجمه قابلیت‌های محصول به مزایایی که به کسب‌وکار او کمک می‌کنند، تأکید دارد. هدف این است که مشتری ببیند چگونه این ارزش می‌تواند مشکلاتش را حل کرده یا اهدافش را محقق کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش B2B با راهکارهای پیچیده و گران‌قیمت؛
• صنایع فناوری، نرم‌افزار، مشاوره و خدمات مالی؛
• بازارهایی که تصمیم خرید بر مبنای ارزش تجاری است نه فقط قیمت؛
• فروش سازمانی با چرخه‌های تصمیم‌گیری طولانی.

Value Selling باعث می‌شود خریدار به جای تمرکز بر قیمت، بر بازگشت سرمایه و ارزش بلندمدت متمرکز شود و در نتیجه نرخ موفقیت فروش افزایش پیدا کند.

۳۴. روش Command of the Sale

روش Command of the Sale بر این اصل استوار است که فروشنده باید در تمام مراحل فروش کنترل فعالانه‌ای بر روند گفتگو و تصمیم‌گیری داشته باشد. این مدل کمک می‌کند فروشندگان نیازهای مشتری را دقیق‌تر کشف کرده، فرآیند خرید را هدایت کنند و موانع احتمالی را پیش از بروز، مدیریت کنند. شفافیت، نظم و برنامه‌ریزی ویژگی‌های کلیدی این روش هستند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش‌های B2B با چندین تصمیم‌گیرنده و فرآیند خرید پیچیده؛
• تیم‌هایی که باید با چرخه‌های فروش طولانی و غیرقابل پیش‌بینی مقابله کنند؛
• فروش‌های پروژه‌ای یا خدمات با ارزش بالا؛
• کسب‌وکارهایی که به پیش‌بینی دقیق فروش نیاز دارند.

Command of the Sale کمک می‌کند فروشندگان مسیر فروش را به شکلی هدفمند مدیریت کنند، نرخ پیش‌بینی‌پذیری فروش را افزایش دهند و موانع بالقوه را پیش از بحران رفع کنند.

۳۵. روش SPICED Selling

روش SPICED Selling رویکردی ساختاریافته برای شناسایی نیازهای مشتری و هدایت گفتگوهاست. در این مدل، فروشنده ابتدا وضعیت فعلی مشتری را بررسی می‌کند، درد یا مشکل او را می‌یابد، تأثیر آن مشکل را تحلیل می‌کند، رویداد بحرانی محرک خرید را شناسایی کرده و در نهایت مشتری را به سمت تصمیم‌گیری هدایت می‌کند. این روش بر پایه پرسش‌های عمیق و کشف لایه‌های پنهان نیاز بنا شده است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش‌های مشاوره‌ای و مبتنی بر راهکار؛
• کسب‌وکارهایی که به تحلیل دقیق مشتری نیاز دارند؛
• صنایع فناوری، بیمه، بهداشت و آموزش؛
• تیم‌های فروش که با خریداران مردد یا غیرفعال سروکار دارند.

SPICED Selling کمک می‌کند تا فروشنده نیازهای واقعی مشتری را کشف کند، فوریت خرید را افزایش دهد و تصمیم‌گیری مشتری را تسهیل کند، در نتیجه کیفیت و سرعت فروش ارتقا می‌یابد.

۳۵. روش CHAMP Selling

روش CHAMP Selling به جای تمرکز سنتی بر بودجه در ابتدای کار، بر کشف چالش‌های واقعی مشتری اولویت می‌دهد. فروشنده ابتدا مشکلات اصلی مشتری را شناسایی می‌کند، سپس اختیار تصمیم‌گیری (Authority)، بودجه موجود (Money) و میزان اولویت‌دهی به حل مشکل (Prioritization) را بررسی می‌کند. این رویکرد کمک می‌کند تا فروشنده روی فرصت‌های باکیفیت تمرکز کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• کسب‌وکارهای B2B با چرخه فروش متوسط تا طولانی؛
• شرکت‌های فناوری، خدمات مالی و مشاوره‌ای؛
• تیم‌های فروش که با مشتریان چندمرحله‌ای یا چندتصمیم‌گیرنده در ارتباطند؛
• فروش‌هایی که نیاز به تحلیل دقیق اولویت‌های مشتری دارند.

CHAMP Selling باعث می‌شود منابع فروش روی مشتریان دارای چالش‌های واقعی و تصمیم‌گیرندگان اصلی متمرکز شود و زمان و انرژی فروش بهینه‌تر مصرف شود.

۳۶. روش Signal-Based Selling

در روش Signal-Based Selling، فروشندگان با تحلیل سیگنال‌های رفتاری و عملی مشتریان (مثل بازدید از سایت، دانلود محتوای خاص یا تعامل در شبکه‌های اجتماعی) فرصت‌های فروش را شناسایی می‌کنند. این روش نیاز به دقت بالا در رصد علائم خرید و پاسخ سریع به آن‌ها دارد و فروش را بسیار هدفمندتر می‌کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• کسب‌وکارهای فعال در زمینه SaaS، فناوری و تجارت الکترونیک؛
• تیم‌های فروش با اتکای زیاد به داده و رفتار مشتری؛
• کسب‌وکارهایی که از ابزارهای تحلیلی و CRM پیشرفته استفاده می‌کنند؛
• فروش‌های دیجیتال و آنلاین با چرخه‌های سریع.

Signal-Based Selling کمک می‌کند فرصت‌های بالقوه زودتر شناسایی شوند و فروشندگان با واکنش به‌موقع، نرخ تبدیل سرنخ‌ها به مشتری را افزایش دهند.

۳۷. روش Social Selling

Social Selling استفاده هدفمند از شبکه‌های اجتماعی برای ایجاد ارتباطات، جلب اعتماد و پیشبرد فرآیند فروش است. به جای تماس سرد یا ایمیل‌های انبوه، فروشنده با ارائه محتوای ارزشمند، تعامل انسانی و ایجاد گفتگو در فضای مجازی، اعتمادسازی می‌کند و مسیر فروش را هموارتر می‌سازد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش‌های B2B به ویژه در صنایع فناوری، مشاوره و خدمات حرفه‌ای؛
• تیم‌های فروش که روی بازارهای بین‌المللی یا گسترده کار می‌کنند؛
• فروشندگانی که نیاز به برندسازی شخصی و شبکه‌سازی حرفه‌ای دارند؛
• کسب‌وکارهایی که چرخه فروش طولانی و نیاز به تعامل مستمر دارند.

Social Selling باعث می‌شود فروشندگان به جای مزاحمت، به عنوان مشاوران قابل اعتماد شناخته شوند و بتوانند روابط بلندمدتی با مشتریان ایجاد کنند.

۳۸. روش SaaS (Selling as a Science)

روش SaaS یا Selling as a Science رویکردی است که فروش را بر پایه داده‌های دقیق، تحلیل علمی و روندهای قابل اندازه‌گیری بنا می‌کند. در این مدل، فروشندگان به جای اتکا به شهود یا روش‌های سنتی، از ابزارهای تحلیلی، داده‌های رفتاری مشتریان و مدل‌های پیش‌بینی برای بهبود عملکرد فروش استفاده می‌کنند. تصمیم‌گیری‌ها در این روش بر اساس داده‌های واقعی انجام می‌شود، نه حدس و گمان.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های SaaS و فروش محصولات نرم‌افزاری؛
• تیم‌های فروش با فرایندهای دیجیتال‌محور؛
• سازمان‌هایی که منابع داده قوی و ابزارهای CRM پیشرفته دارند؛
• فروش‌هایی که چرخه تصمیم‌گیری مبتنی بر تحلیل عددی است.

Selling as a Science کمک می‌کند فرایند فروش کاملاً قابل پیش‌بینی، قابل اندازه‌گیری و مستمر بهینه‌سازی شود و بهره‌وری تیم‌های فروش به طرز چشمگیری افزایش یابد.

۳۹. روش Transactional Selling

در روش Transactional Selling، تمرکز بر فروش سریع و ساده با حداقل تعامل انسانی است. این مدل مناسب موقعیت‌هایی است که مشتریان تصمیمات خرید خود را بر مبنای قیمت، در دسترس بودن و سرعت اتخاذ می‌کنند، نه نیاز به مشاوره یا ارتباط طولانی‌مدت. فروشنده در اینجا نقش تسهیل‌کننده دارد و هدف اصلی، انجام سریع و مؤثر معامله است.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروشگاه‌های اینترنتی و خرده‌فروشی‌های کالاهای مصرفی؛
• صنایع خدماتی با خریدهای تکرارشونده یا کم‌ارزش؛
• کسب‌وکارهایی با چرخه فروش کوتاه و قیمت‌محور؛
• محصولاتی که نیاز به سفارشی‌سازی یا مشاوره زیاد ندارند.

Transactional Selling با ساده‌سازی فرایند فروش، امکان فروش سریع حجم بالایی از محصولات را فراهم می‌کند، اما در عوض رابطه بلندمدت یا وفاداری مشتری اهمیت کمتری دارد.

۴۰. روش Survey Approach

روش Survey Approach بر پایه استفاده از نظرسنجی و پرسشنامه برای جمع‌آوری داده‌های ارزشمند از مشتریان طراحی شده است. فروشنده با طرح سوالات هدفمند درباره نیازها، ترجیحات و مشکلات مشتری، اطلاعاتی دقیق به دست می‌آورد که به او امکان می‌دهد پیشنهاد فروش خود را دقیق‌تر، شخصی‌سازی‌شده‌تر و مؤثرتر ارائه دهد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• کسب‌وکارهای B2B با فروش‌های مشاوره‌ای؛
• صنایع نیازمند درک عمیق از نیازهای مشتریان (مثل خدمات مالی یا آموزشی)؛
• تیم‌های فروش با چرخه‌های فروش طولانی یا پیچیده؛
• سازمان‌هایی که محصولات یا خدمات خود را بر اساس داده‌های مشتری بهینه می‌کنند.

Survey Approach به فروشندگان کمک می‌کند اطلاعات ارزشمندی درباره مشتریان به دست آورند، ارتباط دقیق‌تری برقرار کنند و در نهایت شانس موفقیت در فروش را افزایش دهند.

۴۱. روش Premium Approach

در روش Premium Approach فروشنده با ارائه‌ی یک هدیه، تخفیف ویژه یا ارزش افزوده‌ی رایگان در کنار خرید محصول یا خدمت، مشتری را به تصمیم‌گیری سریع‌تر و تمایل بیشتر به خرید ترغیب می‌کند. این هدیه معمولاً مکمل محصول اصلی است و می‌تواند حس ارزشمندی بیشتری به مشتری بدهد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروشگاه‌های خرده‌فروشی و تجارت الکترونیک؛
• شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اشتراکی یا عضویتی؛
• کسب‌وکارهایی با محصولات فیزیکی که امکان ارائه بسته‌های ویژه دارند؛
• برندهایی که می‌خواهند تجربه خرید مشتری را بهبود دهند و وفاداری ایجاد کنند.

روش Premium Approach به جذب مشتریان جدید و ایجاد انگیزه در مشتریان مردد کمک می‌کند و می‌تواند باعث افزایش فروش و تکرار خرید شود.

۴۲. روش Referral Selling

روش Referral Selling بر این اصل استوار است که مشتریان راضی بهترین ابزار بازاریابی هستند. در این مدل، کسب‌وکارها از مشتریان فعلی خود می‌خواهند افراد جدیدی را معرفی کنند و در ازای این معرفی، پاداش یا تخفیف ارائه می‌دهند. اعتماد انتقال‌یافته از سوی مشتری معرف، شانس موفقیت فروش را بسیار بالا می‌برد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های B2B که فروش‌های بزرگ و پیچیده دارند؛
• کسب‌وکارهای خدمات حرفه‌ای مانند مشاوره یا بیمه؛
• برندهایی که بر وفاداری و رضایت مشتری تکیه دارند؛
• سازمان‌هایی که به دنبال کاهش هزینه جذب مشتری هستند.

Referral Selling باعث می‌شود فرآیند جذب مشتری ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر شود و در عین حال نرخ تبدیل بالاتر و مشتریان باکیفیت‌تری ایجاد شود.

۴۳. روش Shock Approach

در روش Shock Approach فروشنده با ارائه‌ی یک آمار تکان‌دهنده، هشدار جدی یا نمایش پیامدهای خطرناک بی‌توجهی به مشکل، توجه مشتری را جلب می‌کند. این روش بر ایجاد احساس فوریت و ترس از دست دادن تمرکز دارد و اگر درست استفاده شود، می‌تواند مشتری را به تصمیم‌گیری سریع‌تر وادار کند.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• شرکت‌های حوزه امنیت سایبری، سلامت یا بیمه؛
• خدمات مدیریت ریسک یا مشاوره اضطراری؛
• محصولاتی که پیامدهای نادیده گرفتن آن‌ها جدی است؛
• کمپین‌های بازاریابی یا فروش با هدف آگاهی‌بخشی فوری.

Shock Approach می‌تواند در جلب سریع توجه مشتریان مؤثر باشد، اما باید با دقت استفاده شود تا باعث ترس بیش از حد یا واکنش منفی نشود.

۴۴. روش Socratic (Question) Approach

در روش Socratic Approach فروشنده به جای توضیح مستقیم درباره محصول یا خدمات، با پرسیدن سوالات هدفمند و هوشمندانه مشتری را به درک نیازهای خود و اهمیت راه‌حل پیشنهادی هدایت می‌کند. این تکنیک باعث می‌شود مشتری خود به نتیجه برسد که خرید به نفع اوست، بدون اینکه احساس کند تحت فشار قرار گرفته.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش‌های B2B و معاملات پیچیده؛
• خدمات مشاوره‌ای و حرفه‌ای؛
• فروش راهکارهای سفارشی یا مبتنی بر نیاز مشتری؛
• صنایع مالی و بیمه‌ای.

Socratic Approach به ایجاد حس مالکیت در تصمیم مشتری کمک می‌کند، اعتماد بیشتری می‌سازد و منجر به فروش‌های پایدارتر و رضایت‌بخش‌تر می‌شود.

۴۵. روش Product Approach

در روش Product Approach تمرکز اصلی روی معرفی مستقیم ویژگی‌های محصول یا خدمت است. فروشنده بدون پرداختن به نیاز یا احساس مشتری، محصول را با تمام خصوصیات و قابلیت‌هایش به نمایش می‌گذارد. این روش زمانی مؤثر است که محصول به خودی خود جذاب و متفاوت باشد.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• فروش کالاهای مصرفی، تکنولوژیکی یا فیزیکی با ویژگی‌های برجسته؛
• فروشگاه‌های خرده‌فروشی و نمایشگاهی؛
• کسب‌وکارهایی با محصولاتی که مزیت رقابتی مشهود دارند؛
• کمپین‌های تبلیغاتی محصول محور.

Product Approach می‌تواند فروش را تسریع کند، به‌ویژه زمانی که ویژگی‌های محصول منحصربه‌فرد یا نیاز بازار برای آن کاملاً مشخص باشد.

۴۶. روش Customer Benefit Approach

در روش Customer Benefit Approach فروشنده مستقیماً به این موضوع می‌پردازد که محصول یا خدمت چه منفعت مشخص و ملموسی برای مشتری به همراه دارد. به جای توضیح درباره ویژگی‌ها، بر نتیجه‌ای که مشتری از استفاده محصول به دست می‌آورد تمرکز می‌شود.

این روش برای کسب‌وکارهای زیر مناسب است:

• کسب‌وکارهای خدماتی یا محصولاتی که نیاز به توجیه ارزش دارند؛
• فروش‌های سریع یا مبتنی بر نتیجه مانند خدمات بهینه‌سازی، صرفه‌جویی یا رفاه؛
• برندهایی که می‌خواهند تصمیم‌گیری مشتری را تسریع کنند؛
• استارتاپ‌ها یا کسب‌وکارهای نوپا که باید ارزش پیشنهادی خود را برجسته کنند.

Customer Benefit Approach باعث می‌شود مشتری احساس کند دقیقاً می‌داند چه چیزی به دست می‌آورد، در نتیجه فرآیند تصمیم‌گیری سریع‌تر و فروش موفق‌تر می‌شود.

تفاوت‌های انواع روش‌های فروش

در این بخش در یک جدول، تمامی روش‌های فروش را با هم مقایسه کرده‌ایم:

چگونه بهترین روش فروش را انتخاب کنیم؟

با توجه به تنوع بالای روش‌های فروش، انتخاب بهترین مدل برای هر کسب‌وکار یک تصمیم حیاتی است. هر کسب‌وکار بسته به نوع محصول یا خدمت، ویژگی‌های بازار هدف، منابع در دسترس و استراتژی‌های رشد خود، به رویکرد فروش متفاوتی نیاز دارد. هدف از انتخاب صحیح روش فروش، افزایش نرخ تبدیل، بهبود تجربه مشتری و ایجاد مزیت رقابتی پایدار است. بنابراین، شناخت درست از نیازهای خود و مشتریان، اولین گام برای موفقیت در فروش خواهد بود.

نکاتی که هنگام انتخاب روش فروش باید به آن‌ها توجه کنید:

• شناخت دقیق مشتریان: درک رفتار خرید، نیازها، الگوهای تصمیم‌گیری و ترجیحات مخاطبان هدف؛
• تحلیل نوع محصول یا خدمت: میزان پیچیدگی، قیمت، نیاز به مشاوره یا آموزش قبل از خرید؛
• بررسی چرخه فروش: طول زمان تصمیم‌گیری مشتریان و مراحل موردنیاز برای بستن معامله؛
• ارزیابی منابع در دسترس: تعداد نیروی فروش، بودجه بازاریابی، فناوری‌های پشتیبان فروش (CRM، اتوماسیون)؛
• مطالعه رقبا: شناخت روش‌های موفق فروش در صنعت و تحلیل نقاط قوت و ضعف رقبا؛
• تعیین اهداف تجاری: تمرکز بر افزایش درآمد سریع، توسعه بازار، حفظ مشتریان یا ایجاد وفاداری بلندمدت؛
• انعطاف‌پذیری: انتخاب مدلی که قابلیت بهینه‌سازی و انطباق با تغییرات بازار را داشته باشد.

انتخاب روش فروش مناسب، یک تصمیم استراتژیک و متأثر از تحلیل دقیق وضعیت داخلی و محیطی کسب‌وکار است. در نهایت، بهترین روش فروشی که انتخاب می‌کنید باید با نیازهای مشتریان، توانمندی‌های تیم فروش و اهداف بلندمدت سازمان هماهنگ باشد تا مسیر رشد پایدار و موفقیت تجاری هموار گردد.

جمع‌بندی: کلام آخر وین‌کوین

با توجه به گستردگی و تنوع روش‌های فروش، انتخاب مسیر درست برای هر کسب‌وکار اهمیت ویژه‌ای دارد. هر روش فروش مزایا، معایب و کاربردهای خاص خود را دارد و باید متناسب با نیاز مشتریان، ویژگی‌های محصول، ساختار سازمانی و اهداف تجاری انتخاب شود. در این مسیر، آگاهی از گزینه‌های موجود، شناخت دقیق بازار هدف و انعطاف‌پذیری در اجرای استراتژی‌ها نقش کلیدی دارند. در نهایت، موفقیت در فروش زمانی حاصل می‌شود که کسب‌وکارها بتوانند با رویکردی هوشمندانه و مشتری‌محور، بهترین روش را برگزیده و متناسب با تغییرات بازار آن را بهینه‌سازی کنند.

سوالات متداول

چرا شناخت انواع روش‌های فروش اهمیت دارد؟

شناخت روش‌های مختلف فروش به کسب‌وکارها کمک می‌کند متناسب با نوع محصول، بازار هدف و چرخه خرید مشتریان، استراتژی موثرتری را انتخاب کرده و نرخ تبدیل بالاتری را تجربه کنند.

آیا یک روش فروش می‌تواند برای همه‌ی کسب‌وکارها مناسب باشد؟

خیر. هر کسب‌وکار بسته به صنعت، نوع مشتریان، اهداف تجاری و منابع داخلی، به روش فروش مخصوص به خود نیاز دارد و معمولاً ترکیبی از چند روش بهترین نتایج را به همراه دارد.

تفاوت فروش مشاوره‌ای با فروش تراکنشی چیست؟

فروش مشاوره‌ای بر درک نیازهای عمیق مشتری و ارائه‌ی راهکارهای مناسب تمرکز دارد، در حالی که فروش تراکنشی بیشتر بر سرعت معامله و قیمت محصول تاکید می‌کند.

کدام روش‌های فروش برای محصولات گران‌قیمت یا B2B مناسب‌ترند؟

روش‌هایی مانند فروش چالشی (Challenger Sale)، فروش راه‌حل‌محور (Solution Selling)، فروش ارزش‌محور (Value Selling) و MEDDIC معمولاً برای معاملات بزرگ و پیچیده در بازار B2B اثربخش‌ترند.

منابع

• https://blog.hubspot.com
• https://www.salesforce.com
• https://www.teamleader.eu
• https://spotio.com/blog
• https://www.scratchpad.com
• https://www.badgermapping.com